Gaziantep’te avukat İmam Akgün Çuhadaroğlu, geçen yıl ekim ayında evine gelen tebligat ile 21 Eylül 2022 tarihinde otomobiliyle trafikte ilerlerken cep telefonu ile görüşme yaparak kural ihlali yaptığı gerekçesiyle 427 lira idari para cezası kesildiğini öğrendi. Ceza makbuzunda telefon ile görüşme yaptığını gösteren herhangi bir görsel bulunmaması üzerine Çuhadaroğlu, cezanın iptali için 2’nci Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulundu.
Söz konusu tarihte otomobilini kullanmış olabileceğini ancak telefonla görüşme yapmadığını ve ceza tutanağında da herhangi bir görsel bulunmadığını belirten Çuhadaroğlu’nun başvurusunun ardından Sulh Ceza Hakimliği inceleme başlattı. Emniyet Müdürlüğü’nden de cezaya ilişkin bilgi ve belgeleri talep eden hakimlik, cezanın fahri trafik müfettişinin bildirmesi üzerine kesildiğini saptadı. Yapılan değerlendirme sonunda hakimlik, kabahati belgeleyen herhangi bir fotoğraf veya kamera kaydının ibraz edilememesinin keyfiliğe yol açabileceği gibi yanlış kaydedilebilecek plakaya ceza kesilmiş olabileceğini göz önünde tutarak delil yetersizliği nedeniyle cezanın iptal edilerek kaldırılmasına karar verdi.
‘SOMUT DELİLİ OLMAYAN CEZALAR İTİRAZ İLE İPTAL EDİLİR’
Kararın kendisine tebliği ile cezanın kaldırıldığını öğrenen Çuhadaroğlu, vatandaşların da benzer durumlarda yasal yollara başvurmasını istedi. Hukuksal olarak somut delile dayanmayan cezaların iptalinin mahkemelerce kabul edildiğini belirten Çuhadaroğlu, şöyle konuştu:
“Geçen yıl eylül ayında aracımla seyir halinde iken telefon ile konuştuğum gerekçesi ile hakkımda idari para cezası yani trafik cezası kesildiğini öğrendim. Ceza tutanağında herhangi bir görsel delil olmadığını görünce, yasal süre içerisinde itiraz hakkımı kulandım. İtiraz gerekçelerimde; herhangi bir görsel video kaydı olmadığını yani somut bir delile dayanmadığını bunun da keyfilik olduğunu dile getirdim. Dolayısıyla bu cezanın haksız ve hukuka aykırı somut delillerle pekiştirilmediğinden cezanın iptal edilmesini talep ettim. Mahkeme bu talebimi dikkate alarak bunun haksız bir ceza olduğuna karar vererek itirazımı kabul etti. Sonuç olarak mahkeme, yaptığım itirazı yerinde gördü. Herhangi somut delillere dayanmayan bu olayda ceza kesilemeyeceğini görseller ile bunun desteklenmesi gerektiğini, fahri trafik müfettişinin de yanılma payının olabileceğini belirterek ceza iptal edildi. Vatandaşlara bu şekilde ceza makbuzu geldiğinde fotoğraf ya da video kaydının olup olmadığını dikkate alsınlar. Eğer o şekilde görsel bir delil yoksa haklarını arama açısından cezanın iptali için Sulh Ceza Mahkemelerine başvurmalarını tavsiye ediyorum. Hukuksal olarak somut bir delile dayanmayan bu cezaların iptali mahkemelerce kabul edilmektedir.”
İKİ CEZA BİRDEN
Somut delil dışında trafik cezalarında yine sık rastlanan bir diğer haksız uygulama ise iki cezanın birden kesilmesi. Yasaklı yerlerde park edilmesi durumunda, çoğu zaman hem araç çekiliyor hem de araç sahibine idari para cezası uygulanıyor. Ancak kanuna göre; bir ihlale iki ayrı cezanın uygulanması yasal olmadığı için para cezaları çoğunlukla iptal ediliyor. Ayrıca hız limiti cezalarında da kaç kilometrelik (km) bir fark olduğu önemli. Yani 1-2 km farkla ceza yazıldıysa bu cezaların da iptal olma ihtimali var. Çünkü bu sınır aşımı hava şartları gibi sebeplerle makul görülebiliyor.
GÖRÜNÜR OLMALI
Vatandaşların maruz kaldığı bir diğer durum da ceza kesilen yerlerde uyarı levhası (radar var vb) olmaması. Oysa trafik birimleri, işaret ve uyarı levhalarını sürücülerin göreceği şekilde koyarak vatandaşı uyarmakla yükümlü. Aksine adeta gizleyerek ceza kesilirse bu cezalar iptal edilebilir. Bunun dışında kesintisiz olarak devam eden tek bir eylem nedeniyle bir sürücüye aynı saniyede elektronik sistem ve kameralar üzerinden ceza kesilmesi yasaya aykırı. Yani elektronik sistemlerle saniyeler arasında art arda ceza kesilmesi hukuka uygun değil. Bu gibi durumlarla karşılaşan vatandaşlar da cezalara itiraz edebilir.
NEREYE İTİRAZ EDİLİR?
Trafik cezasına itiraz Sulh Ceza Mahkemesi’ne dilekçe yazılarak ya da e-Devlet üzerinden yapılabilir. Sulh Ceza Mahkemesi’ne hitap edilerek yazılan trafik cezası itiraz dilekçe talepleri kısa süre içerisinde işleme alınarak üzerinde inceleme başlatılıyor. Dilekçe tüm detayları ile cezanın içeriğini kapsayacak şekilde hazırlanmalı ve itiraz bu şekilde yapılmalı. İtiraz etmek isteyen kişiler cezanın alındığı gün itibari ile 15 gün içerisinde dilekçe hazırlayarak göndermeli. E-Devlet üzerinden yapmak isteyen vatandaşlar ise UYAP Vatandaş Portal aracılığıyla trafik cezalarına itiraz edebilir. Ancak bunun için vatandaşın Elektronik İmza veya Mobil İmza sahibi olması gerekiyor.
BORÇ HER AY KATLANIYOR
14 milyon vatandaşı ilgilendiren yapılandırma yasası 12 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Buna göre; 31 Aralık 2022’den önce doğan vergi ve prim borçları ile başvuru tarihine kadar tebliğ edilen idari para cezaları yapılandırılabilecek. Bu kapsamda trafik cezaları, MTV borçları, öğrenim ve katkı kredisi borçlarını yapılandırmak için 31 Mayıs’a kadar başvuru yapılabilecek. Köprü ve otoyol kaçak geçişleri yapılandırma kapsamında olacak. Normal şartlarda trafik cezası tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenirse, yüzde 25 indirim yapılıyor. Bu süre sonunda ise ödenmeyen cezalar için her ay yüzde 5 faiz uygulanıyor. Yapılandırma ise katlanan borçlarda önemli indirim sağlıyor.
YÜZDE 59 AVANTAJ SUNUYOR
Örneğin; 2021’de kesilen 2 bin 453 liralık bir borç yüzde 85 gecikme faiziyle 4 bin 538 liraya çıkıyor. Söz konusu borç yapılandırıldığı zaman yüzde 12.75’lik (312.76 lira) yeni enflasyon farkıyla 2 bin 765.76 lira oluyor.
Eğer bu borç 36 taksitte yani 3 yılda ödenirse taksit katsayısıyla yeni tutar 3 bin 512 lira olarak hesaplanıyor. Böylece her ay ödenecek taksit tutarı da 97.57 lira oluyor. Eğer bu borç tek seferde yani peşin ödenmek istenirse bu durumda 2 bin 453 liralık trafik cezasının anaparasından yüzde 25 indirim yapıldığı gibi eklenen 312.76 liralık enflasyon farkının yüzde 90’ı da siliniyor. Böylece toplam ödenecek borç 1.871 liraya düşüyor. Bir başka ifadeyle faiziyle 4 bin 538 lira olan borçta tam yüzde 59 indirim yapılmış oluyor.
